تاریخ بروزرسانی: 13 اسفند 1402

اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD)، ویژگیها و نحوه درمان

اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) یک وضعیت سلامت روان است که با الگوهای مداوم بی توجهی به رفتارهای دیگران، عدم همدلی و نقض هنجارها و قوانین اجتماعی مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است رفتارهای فریبکارانه داشته باشند که اغلب بی توجهی آشکار به آسایش و احساسات دیگران نشان می دهند. اختلال شخصیت ضداجتماعی تقریباً 0.6٪ تا 1٪ از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد که شیوع بالاتری در مردان دارد. علائم معمولاً در اواخر دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر می شوند و تا بزرگسالی ادامه می یابند و اغلب شامل مصرف مواد، اختلالات خلقی و اضطرابی است. چالش‌های درمانی به دلیل مقاومت بوجود می‌آیند و روان درمانی یک رویکرد اولیه است. هیچ داروی خاصی برای ASPD وجود ندارد. تفاوتهای جنسیتی در بیان رفتارهای ضد اجتماعی وجود دارد، بطوری که زنان اغلب درگیر پرخاشگری رابطه‏ای میشوند.

ویژگیهای کلیدی اختلال شخصیت ضد اجتماعی عبارتند از:

فقدان همدلی: افراد مبتلا به ASPD اغلب در درک یا اهمیت دادن به احساسات و دیدگاه های دیگران مشکل دارند. آنها ممکن است نسبت به عواقب اعمال خود بر دیگران بی تفاوت باشند.
رفتار تحریک آمیز: افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی می توانند مهارت بالایی در تحریک دیگران برای رسیدن به اهداف خود داشته باشند. آنها ممکن است بدون احساس پشیمانی دروغ بگویند، فریب دهند و از دیگران سوء استفاده کنند.
تکانشگری: رفتار تکانشی در افراد مبتلا به ASPD رایج است. آنها ممکن است بدون در نظر گرفتن عواقب بالقوه بر اساس هوا و هوس عمل کنند که منجر به الگویی از اقدامات غیرمسئولانه و مخاطره آمیز شود.
پرخاشگری: رفتار پرخاشگرانه، چه فیزیکی و چه کلامی، یک ویژگی مشترک است. این مسئله میتواند به عنوان تمایل به دعوا یا درگیر شدن در رویارویی تهاجمی با دیگران ظاهر شود.
نقض هنجارهای اجتماعی: افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی ممکن است بطور مکرر دست به فعالیتهای غیرقانونی بزنند که منجر به برخورد با مجریان قانون شود. آنها اغلب به قوانین و هنجارهای اجتماعی بی توجهی نشان میدهند.
جذابیت سطحی: افراد مبتلا به ASPD علیرغم رفتار مشکل ساز خود ممکن است جذابیت سطحی داشته باشند که به آنها اجازه میدهد دیگران را فریب دهند.

توجه به این نکته ضروری است که تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی معمولاً توسط متخصصان سلامت روان بر اساس ارزیابی کامل تاریخچه، رفتار و وضعیت روانی فرد انجام می شود. درمان ASPD می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در برابر کمک گرفتن مقاوم باشند و ممکن است رفتار خود را مشکل ساز درک نکنند. رویکردهای درمانی ممکن است شامل روان درمانی باشد، اگرچه اثربخشی درمان میتواند متفاوت باشد.

چگونه بفهمم ضد اجتماعی هستم؟

اگر نگران تمایلات ضد اجتماعی هستید، بسیار مهم است که به خود فکر کنید و تأثیر رفتار خود را بر دیگران در نظر بگیرید. نشانه های رفتار ضد اجتماعی شامل بی توجهی مداوم به حقوق دیگران، عدم همدلی و تمایل به دستکاری یا فریب است. روابط خود را از نظر الگوهای فریب، پرخاشگری یا مشکلات قانونی ارزیابی کنید. اگر بطور مداوم با ایجاد و حفظ ارتباطات معنی دار مبارزه میکنید، درگیریهای مکرر را تجربه میکنید یا میبینید که بدون پشیمانی درگیر رفتارهای مخاطره آمیز هستید، توصیه میشود به دنبال راهنمایی حرفه‏ای باشید. یک متخصص سلامت روان می‌تواند یک ارزیابی جامع ارائه دهد و از شما در درک و رسیدگی به هر گونه مسائل یا چالش‌هایی که ممکن است با آنها روبرو باشید، حمایت کند.

آیا افراد غیراجتماعی می توانند کسی را دوست داشته باشند؟

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است با ایجاد و حفظ ارتباطات عاطفی واقعی مبارزه کنند. در حالی که آنها میتوانند جذابیت سطحی داشته باشند یا دیگران را کنترل کنند، ظرفیت آنها برای عشق عمیق و همدلانه اغلب محدود است. روابط آنها ممکن است با فقدان وابستگی عاطفی واقعی، با تمایل به استثمار یا نادیده گرفتن احساسات نزدیکانشان مشخص شود. توجه به این نکته مهم است که مفهوم عشق میتواند پیچیده باشد و ابراز محبت در افراد مبتلا به ASPD ممکن است متفاوت باشد. با این حال، ایجاد و حفظ روابط سالم، متقابل و همدلانه میتواند برای مبتلایان به این اختلال به دلیل مشکلات ذاتی آنها در همدلی و ارتباط عاطفی چالش برانگیز باشد.

چگونه از ضد اجتماعی بودن دست برداریم؟

غلبه بر تمایلات ضد اجتماعی اغلب به کمک حرفه ای نیاز دارد. به دنبال درمان، بویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT)، برای رسیدگی به مسائل اساسی و یادگیری رفتارهای اجتماعی سالمتر باشید. از طریق درون نگری، شناخت الگوهای مضر و درک تأثیر بر دیگران، خودآگاهی را توسعه دهید. با گوش دادن فعالانه و در نظر گرفتن دیدگاه های دیگران، همدلی را تمرین کنید. به تدریج در فعالیتهای اجتماعی شرکت کنید و از تعاملات کوچک برای شروع استفاده کنید. روابط مثبت را پرورش دهید، ارتباطات مبتنی بر اعتماد و احترام متقابل را تقویت کنید. ایجاد یک روال و تعیین اهداف اجتماعی قابل دستیابی میتواند به بهبود تدریجی کمک کند. تلاش مداوم، تأمل در خود و حمایت درمانی از اجزای کلیدی در روند دور شدن از رفتارهای ضد اجتماعی به سوی تعاملات اجتماعی سالمتر و رضایت بخش تر هستند.

منابع: healthline.com و pubmed.ncbi.nlm.nih.gov و mayoclinic.org

لطفا به این مطلب امتیاز دهید:

[تعداد رای: 1 - میانگین امتیاز: 5]