اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، علل و نحوه درمان آن

اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یک وضعیت سلامت روان مزمن است که با نگرانی بیش از حد و غیرقابل کنترل در مورد جنبه های مختلف زندگی، اغلب بدون علت خاص مشخص میشود. افراد مبتلا به GAD اضطراب مداوم، بی قراری و علائم فیزیکی مانند تنش عضلانی را تجربه میکنند. این اختلال میتواند بطور قابل توجهی عملکرد روزانه و کیفیت زندگی را مختل کند. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، اختلال اضطراب فراگیر حدود 3.1 درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار میدهد و زنان بیشتر از مردان مبتلا میشوند. در ایران تخمین زده می شود که تقریباً 6٪ از جمعیت، GAD را در یک سال معین تجربه میکنند. درمان‌های مؤثر از جمله درمان و دارو، برای کمک به مدیریت علائم و بهبود سلامت کلی در دسترس هستند.

چه چیزی باعث اضطراب فراگیر می شود؟

علل دقیق اختلال اضطراب فراگیر چند وجهی است و شامل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی، محیطی و روانی است. استعداد ژنتیکی نقش دارد؛ زیرا افرادی که سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی دارند بیشتر احتمال دارد به GAD مبتلا شوند. عوامل بیولوژیکی شامل عدم تعادل در انتقال دهنده های عصبی بویژه سروتونین و گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) است که خلق و خو و پاسخهای استرس را تنظیم میکند.

عوامل استرس زای محیطی مانند تجربیات آسیب زا، استرس مزمن یا تغییرات قابل توجه زندگی، میتوانند باعث تحریک یا تشدید GAD شوند. افراد با سابقه سایر بیماری های روانی مانند افسردگی نیز ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری باشند. علاوه بر این، ویژگی های شخصیتی مانند کمال گرایی و تمایل به تفکر بیش از حد یا فاجعه سازی موقعیتها به GAD کمک میکند. اختلال اضطراب فراگیر یک تعامل پیچیده از آسیب پذیری ژنتیکی و تأثیرات محیطی است. درک این عوامل می‌تواند مداخلات درمانی مؤثر از جمله درمان شناختی-رفتاری (CBT)، داروها و تکنیک‌های مدیریت استرس را برای کاهش علائم و افزایش بهزیستی روانی کلی بهتر نماید.

بهترین درمان برای GAD چیست؟

بهترین درمان برای اختلال اضطراب فراگیر اغلب شامل ترکیبی از رویکردهای درمانی است. درمان شناختی-رفتاری (CBT) بطور گسترده ای مؤثر در نظر گرفته میشود و به افراد کمک میکند تا الگوهای فکری را که به اضطراب کمک میکنند، شناسایی و اصلاح کنند. مواجهه درمانی به تدریج افراد را در معرض موقعیتهای ترسناک قرار میدهد و به مرور زمان اضطراب را کاهش میدهد. داروهایی مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا بنزودیازپین‌ها ممکن است برای کاهش علائم تجویز شوند، اما عوارض جانبی بالقوه دارند و باید با احتیاط مصرف شوند.

مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی، مانند مدیتیشن یا یوگا نیز میتواند در مدیریت علائم GAD مفید باشد. اصلاح شیوه زندگی مانند ورزش منظم، خواب کافی و رژیم غذایی متعادل به سلامت روانی کلی کمک میکند. برنامه‌های درمانی مشترک و فردی متناسب با نیازهای خاص هر فرد، برای موفقیت بسیار مهم است. برای افراد مبتلا به GAD ضروری است که از نزدیک با متخصصان سلامت روان کار کنند تا مناسب ترین و مؤثرترین ترکیب درمان را برای شرایط منحصر به فرد خود تعیین کنند.

تأثیر GAD بر زندگی روزمره

اختلال اضطراب فراگیر با ایجاد نگرانی مداوم و بیش از حد که میتواند کنترل آن چالش برانگیز باشد، بطور قابل توجهی بر زندگی روزمره تأثیر میگذارد. افراد مبتلا به GAD اغلب سطوح بالایی از استرس و اضطراب را تجربه میکنند که می تواند منجر به علائم فیزیکی مانند تنش عضلانی، بی قراری و خستگی شود. نگرانی دائمی در مورد جنبه های مختلف زندگی، حتی در غیاب یک تهدید خاص، میتواند در تمرکز، تصمیم گیری و تواناییهای حل مسئله اختلال ایجاد کند.

تعاملات اجتماعی ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد؛ زیرا افراد مبتلا به GAD ممکن است از موقعیتهایی که باعث اضطراب میشوند اجتناب کنند. اختلالات خواب از جمله مشکل در خوابیدن یا ماندن در خواب، میتواند خستگی و تحریک پذیری را افزایش دهد. اختلال اضطراب فراگیر همچنین می تواند در مسائل مربوط به سلامت جسمانی مانند سردرد و مشکلات گوارشی ظاهر شود. ممکن است کیفیت کلی زندگی به خطر بیفتد و افراد در عملکرد کاری و روابط خود دچار مشکل شوند. مدیریت GAD شامل رسیدگی به این علائم از طریق مداخلات درمانی، تغییرات سبک زندگی و در برخی موارد، دارو است. با درمان مناسب، افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر میتوانند عملکرد روزانه خود را بهبود بخشند و احساس کنترل بر زندگی خود را دوباره بدست آورند.

منابع: nhs.uk و adaa.org و sid.ir

با ما در تماس باشید!

021 22 62 35 87

021 22 61 84 73

0905 44 33 753