ترک سیگار، فواید و روش های کاهش مشقت آن
ترک سیگار، یکی از چالش برانگیزترین و حتی جزء سخت ترین کارهای ممکن برای افراد سیگاری به شمار می رود. ترک سیگار در پرتو یک اراده و عزم راسخ، احساس خوب و خوشایندی را در سرتاسر وجود فرد متبلور می سازد. بر اساس تحقیقات انجام شده، حدود هفتاد درصد از افراد سیگاری، نسبت به ترک آن تمایل دارند. اما از تمام مصرف کنندگان تعدادی در حدود شش الی سی درصد به ترک اقدام می نمایند و عده بسیاری از سیگاری ها عطای این کار را به لقایش می بخشند.
اگرچه اعتیاد و وابستگی به مصرف سیگار، کاری بس سخت و دشوار قلمداد می شود اما با تمام مشقت ها و سختی ها، امکان درمان این مشکل وجود دارد. برای موفق شدن در راه ترک کردن سیگار عوامل و مؤلفه های زیادی تاثیر گذار هستند که اثرات خود را به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر جای می گذارند. باید خاطر نشان کرد که هیچ وقت برای ترک سیگار به عنوان یک عادت مضر و ناخوشایند و قدم گذاشتن در مسیر حفظ و بهبود سلامتی خود دیر نمی باشد.
بدون شک و تردید، ترک سیگار مستلزم برخورداری از یک اراده قوی و همت مضاعف می باشد. تصمیم گیری قاطع، یکی از مؤلفه های مهم و حائز اهمیت در این زمینه به شمار می رود. اهمیت این موضوع به ویژه در مواقع مقابله با وسوسه و دشوار شدن ترک، بیش از پیش ضرورت پیدا می کند. مصرف سیگار فرد را بشدت در دام نیکوتین اسیر می سازد و آرامش و تمرکز مصرف کننده را تحت شعاع قرار می دهد، به صورتی که فرد عدم وجود آن را حتی برای لحظه ای نمی تواند تصور نماید.
پیشنهاد می کنیم بخوانید: معضل اجتماعی به نام اعتیاد
مصرف سیگار به علت وابستگی شدید مصرف کننده به نیکوتین، سبب ایجاد ترس غیر معمول و عجیبی در وجود او می شود. همین ترس شکل گرفته، یکی از موانع اصلی برای تصمیم گیری اصولی و درست در ترک سیگار به شمار می رود. این حس در مواقعی آن چنان قوی و شدید بروز پیدا می کند که فرد حاضر است بخاطرش همه روابط و حتی دوستی های خود را فدا نماید. وسوسه سیگار سبب ناتوانی و سستی افراد سیگاری و مقاومت در برابر ترک آن می شود. این مسئله به راحتی افراد را به سمت مصرف سیگار سوق می دهد. از این جهت ترک سیگار به علت وابستگی شدید به نیکوتین با سختی هایی همراه است.
فواید و مزیت های ترک سیگار
به طور قطع و یقین، مصرف سیگار یک تهدید جدی و مهم برای سلامت جسمی و روحی افراد محسوب می شود. به همین جهت، برای حفظ و محافظت از سلامتی و جلوگیری از ابتلا به بیماری های مختلف باید به ترک سیگار به صورت یک الزام و ضرورت نگاه کرد. ترک کردن سیگار نه تنها سلامتی فرد، بلکه سلامتی اطرافیان را نیز حفظ می نماید. مصرف سیگار بسیاری از بیماری های جدی نظیر پوکی استخوان، سکته مغزی، مشکلات قلبی و عروقی، ناتوانی و حتی سرطان را با خود به همراه دارد.
با اقدام به ترک کردن سیگار می توان بسیاری از این خطرات را به شکل چشمگیری کاهش داد. از دیگر مزیت های حائز اهمیت در موضوع ترک سیگار، جلوگیری از آسیب دیدن پوست، رنگ پریدگی، چروکیدگی و به طور کلی پیری زودرس می باشد. سیگار کشیدن بر روی بینایی و چشم فرد مصرف کننده تاثیرات نامطلوبی از خود بر جای می گذارد. همچنین بروز مشکلات تنفسی و تنگی نفس را نیز با خود به دنبال دارد. از دیگر فواید تاثیر گذار ترک سیگار می توان به برخورداری از احساس بهتر، عملکرد بهتر ریه ها، دریافت میزان اکسیژن بیشتر، عمر طولانی و زندگی مطلوب و سالم را اشاره نمود.
راهکارها و روش های ترک سیگار
برای ترک سیگار راهکارهای مختلفی نظیر روش های روانشناختی، ورزش، تغذیه، استفاده از روش های درمانی غیر جسمی یا جسمی، تجویز داروهای گیاهی یا شیمیایی و گروه های خود یاری وجود دارد. این روش ها متناسب با شرایط فیزیولوژیکی، شخصیتی، روحی و بدنی فرد مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از راهکارهای ترک سیگار، روشی موسوم به بوقلمون سرد می باشد که مصرف کننده، به صورت کامل، در تاریخ معینی و به طور ناگهانی و یکباره دور مصرف سیگار را خط می کشد.
روش درمانی جایگزینی نیکوتین، از جمله راهکارهای جسمی برای ترک به شمار می رود. این روش مبتنی بر استفاده از نیکوتین صورت می گیرد، با این تفاوت که از طریق روشی به جز مصرف سیگار انجام می پذیرد. استفاده از اسپری های نیکوتین، چسب ها و آدامس ها نمایانگر این روش درمانی می باشد. تجویز داروهای ترک اعتیاد همچون وارنیکلین و بوپروپیون به وسیله پزشک متخصص، از جمله راهکارهای دارویی ترک سیگار محسوب می شود. داروهای تجویز شده با اثر گذاری بر روی مغز فرد، ضمن از بین بردن وسوسه استعمال سیگار، از مصرف کردن مجدد آن پیشگیری به عمل می آورد.
شیوه های ترک سیگار از بعد اجتماعی و روانی
استفاده از تکنیک های روانشناختی و روان درمانی، از زمره روش های اجتماعی و روانی ترک سیگار محسوب می شود. این روش ها بر پایه تحقیقات علمی طراحی و مورد استفاده قرار می گیرند. در این شیوه ها روانشناسان با شناسایی محرک ها و کنترل آنها، فرد را از مصرف مجدد سیگار باز می دارند. شیوه جایگزین نمودن پاسخ نیز از دیگر روش ها برای ترک محسوب می شود که بدن مصرف کننده به رفتار جایگزینی مانند ورزش کردن، تنفس عمیق، نوشیدن مایعات یا آدامس جویدن به جای مصرف سیگار متمرکز می شود.
از دیگر راهکارهای ترک سیگار می توان گروه های خود یاری یا دوازده قدمی را عنوان کرد. گروه های خود یاری را افرادی که به رفتار مشترکی عادت دارند تشکیل می شوند تا از این طریق عادت های ناپسند خود را ترک نمایند. این گروه ها که بیشتر با نام NA شناخته می شوند، بر روی پرخوری، عدم مصرف مخدرها، الکل و سیگار معطوف شده است.
